De 15-Minuten Code Health Check: Wat Elke CTO/CEO Moet Weten

Als CEO of CTO hoef je geen programmeur te zijn om de gezondheid van je codebase te beoordelen. Net zoals je de financiële gezondheid van je bedrijf kunt beoordelen zonder boekhouder te zijn, kun je met de juiste vragen snel inzicht krijgen in de staat van je software ontwikkeling.

Deze 15-minuten health check helpt je om kritieke problemen te identificeren voordat ze je bedrijf vertragen of kostbare herontwikkeling vereisen.

Vraag 1: Hoe vaak wordt er code naar productie gebracht?

• Gezond teken: Meerdere keren per week of dagelijks
• Waarschuwing: Alleen bij grote releases (maandelijks of minder)
• Rode vlag: "We kunnen niet vaak deployen omdat het te risicovol is"

Waarom dit belangrijk is: Frequente, kleine deployments wijzen op een stabiele, goed geteste codebase. Grote, zeldzame releases suggereren technische schuld en fragiele systemen.

Vraag 2: Hoe lang duurt het om een kleine feature toe te voegen?

• Gezond teken: Ontwikkelaars kunnen een realistische schatting geven
• Waarschuwing: "Het hangt ervan af" is het standaardantwoord
• Rode vlag: Simpele features nemen weken in plaats van dagen

Vraag 3: Kunnen nieuwe teamleden snel productief worden?

• Gezond teken: Nieuwe developers kunnen binnen een week bijdragen
• Waarschuwing: Het duurt weken om de codebase te begrijpen
• Rode vlag: "Alleen senior developers kunnen aan dit project werken"

Vraag 4: Wat gebeurt er als een key developer weggaat?

Stel deze vraag direct aan je development team. Als het antwoord gelach of stilte is, heb je een probleem. Gezonde codebases overleven het vertrek van individuele teamleden.

Vraag 5: Hoe lang duurt het om de applicatie lokaal draaiend te krijgen?

• Gezond teken: Een nieuwe developer kan het binnen een uur runnen
• Waarschuwing: Het vereist een hele dag setup
• Rode vlag: "We hebben een speciale machine daarvoor" of "Dat lukt nooit op de eerste dag"

Vraag 6: Kunnen jullie gemakkelijk teruggaan naar een vorige versie?

Als het antwoord "We hebben dat nog nooit gedaan" is, of als er paniek ontstaat bij het idee, dan is je deployment proces niet robuust genoeg.

Vraag 7: Hoe testen jullie of iets werkt?

• Gezond teken: Geautomatiseerde tests + handmatige verificatie voor belangrijke flows
• Waarschuwing: Alleen handmatig testen
• Rode vlag: "We testen in productie" of "De klanten vinden de bugs wel"

Vraag 8: Hoeveel tijd besteden developers aan het oplossen van bugs vs nieuwe features?

Als meer dan 40% van de tijd naar bugfixes gaat, heb je waarschijnlijk te maken met technische schuld (technical debt) die exponentieel groeit.

Vraag 9: Zijn er delen van de code waar niemand meer aan durft te komen?

Elke codebase heeft wel ergens "legacy" code, maar als er hele modules zijn die "te gevaarlijk" zijn om aan te passen, dan betaal je een hoge prijs voor stabiliteit.

Vraag 10: Hoe vaak krijgen jullie "mysterieuze" bugs die niemand kan reproduceren?

Sporadische, onverklaarbare bugs zijn vaak symptomen van race conditions, geheugenlekken, of andere fundamentele architectuurproblemen. Kortom: niet goed dus.

Wat Te Doen Met Je Bevindingen

Groen Licht (0-2 waarschuwingen)

Je team werkt professioneel. Overweeg periodieke health checks om dit niveau te behouden.

Geel Licht (3-5 waarschuwingen)

Er zijn verbeterpunten, maar geen crisis. Plan gerichte verbeteringen in de komende kwartalen.

Rood Licht (6+ waarschuwingen of een rode vlag)

Je hebt waarschijnlijk significante technische schuld (technical debt). Overweeg een externe audit om de exacte omvang te bepalen en een roadmap voor verbetering op te stellen.

Veelgestelde Vragen

"Mijn team zegt dat alles prima is, maar ik heb toch twijfels..."
Vertrouw op je instinct. Ontwikkelaars zijn vaak gewend aan problemen en zien ze niet meer als abnormaal. Een frisse blik van buitenaf kan waardevol zijn.

"We zijn een startup, kunnen we ons perfecte code wel veroorloven?"
Perfecte code niet, maar onderhoudbare code wel. De kosten van het later opnieuw bouwen zijn meestal hoger dan het vanaf het begin goed doen. Anderzijds: de kosten van iets bouwen dat niemand gebruikt, dat is ook niet om vrolijk van te worden.

"Hoe vaak moet ik deze check doen?"
Grosso modo: Elk kwartaal voor groeiende bedrijven, elk half jaar voor stabiele organisaties. Een tijdje na grote wijzigingen in team of architectuur is ook een goed moment.

De Volgende Stap

Deze 15-minuten check geeft je een snapshot van je huidige situatie, maar als je rode vlaggen hebt gevonden, is een diepere analyse nodig. Een professionele audit kan je precies vertellen waar de problemen zitten en hoe je ze het beste kunt aanpakken.

Remember: het doel is niet om je development team te controleren, maar om als bedrijfsleider de risico's en kansen in je software ontwikkeling te begrijpen. Net zoals je je financiën, sales pipeline en HR metrics monitort, verdient je software ontwikkeling dezelfde aandacht.

Een gezonde codebase en ontwikkelomgeving is geen luxe - het is de basis voor schaalbare groei. Investeer er nu in, voordat problemen je bedrijf vertragen.